เมื่อพูดถึงเครื่องจักรกลที่ใช้ยกสิ่งของหนัก หลายๆ คนก็คงจะนึกถึงเครนหรือมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “ปั้นจั่น” โดยเป็นเครื่องจักรกลที่ใช้ยกสิ่งของหนักขึ้นลงตามแนวดิ่งและเคลื่อนย้ายในลักษณะแขวนลอยไปตามแนวราบ วันนี้เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับปั้นจั่น ที่มีชื่อย่อ ปจ. เชื่อว่าหลายๆ คนมักจะเคยได้ยินคำว่า ปจ.2 มาก่อน ปจ.2 คืออะไร ใครเป็นผู้ ตรวจ ปจ.2 มาดูกัน
ปจ.2 หรือปั้นจั่นชนิดที่ 2 เป็นปั้นจั่นชนิดเคลื่อนที่หรือเครนชนิดเคลื่อนที่ หมายความว่า เครนที่ประกอบด้วยอุปกรณ์ควบคุมและต้นเครื่องกำลังในตัว ซึ่งมีการติดตั้งอยู่บนยานพาหนะที่สามารถขับเคลื่อนได้ ปั้นจั่นหรือเครนชนิดเคลื่อนที่มีอะไรบ้างอย่างเช่น
- รถเครนตีนตะขาบ เครนชนิดนี้จะมีการเคลื่อนที่ด้วยตีนตะขาบ เหมาะกับการใช้ในไซต์งานบุกเบิกใหม่ ติดหล่มยาก แต่ไม่แนะนำให้ใช้แบบวิ่งต่อเนื่อง ระยะทางยาวไกล เพราะจะทำให้ชุดกลไกล้อเสื่อมสภาพเร็ว
- รถเครนล้อยาง เป็นรถบรรทุกล้อยางที่มีเครนอยู่ด้านหลังหรือด้านบน ล้อยางเคลื่อนที่ได้ทุกล้อ วิ่งได้เร็ว รถเครนล้อยางทำงานในพื้นที่ขรุขระได้แต่รถเครนตีนตะขาบอึดกว่า รถเครนล้อยางเหมาะกับการวิ่งในมุมเลี้ยวแคบ และองศาเลี้ยวน้อย
- รถเครน 4 ล้อ ถูกออกแบบมาให้ใช้งานในสภาพพื้นที่ขรุขระ ขับเคลื่อนด้วย 4 ล้อหรือ 2 ล้อ ไม่เหมาะกับงานระยะทางวิ่งไกล ไม่สมบุกสมบันเหมือนรถเครนตีนตะขาบ สามารถวิ่งได้ไกลแต่ใช้ความเร็วต่ำ
- รถเฮี๊ยบหรือรถบรรทุกติดเครน ตัวรถบรรทุก มีทั้งแบบปกติและแบบทับหลัง สำหรับรถบรรทุกติดเครนขนาดใหญ่จะสามารถยกของได้หนักถึง 8 ตัน ตัวรถสามารถวิ่งด้วยความเร็วเหมาะกับการใช้วิ่งงานไกลๆ
การตรวจ ปจ.2 หรือการตรวจปั้นจั่นชนิดที่ 2 เป็นไปตามกฎกระทรวงที่ได้กำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน เกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำปี พ.ศ. 2564 นอกจากนั้นก็ยังมีกฎหมายที่เกี่ยวข้องตามประกาศจากกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่องหลักเกณฑ์และวิธีการทดสอบอุปกรณ์และส่วนประกอบของปั้นจั่นพ.ศ. 2554
เพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินงานเอกสารการตรวจ ปจ.2 หรือทดสอบส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่น ดำเนินการโดยวิศวกรเครื่องกลวิชาชีพเป็นผู้รับรองและต้องมีการถ่ายภาพวิศวกรในขณะตรวจสอบ พร้อมทั้งทำสำเนาใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรเครื่องกลเก็บไว้เป็นหลักฐานด้วย นอกจากตรวจ ปจ.2 แล้วก็ยังต้องตรวจ ปจ.1 โดย ด้วย ปจ.1 คือปั้นจั่นชนิดไม่เคลื่อนที่ ประกอบด้วยอุปกรณ์ควบคุมและต้นเครื่องกำลังในตัว ซึ่งจะติดอยู่บนหอสูง ขาตั้งหรือติดอยู่บนล้อเลื่อน เช่น ปั้นจั่นอยู่กับที่ ลิฟท์ขนส่ง รอกยกสิ่งของ ทาวเวอร์เครน เป็นต้น